Paul Krugman
phá sản, nợ ngập đầu?
Paul Krugman thì ai đọc tờ New York Times đều biết vì ông này vừa
là nhà kinh tế được giải Nobel vừa là nhà báo nổi tiếng, giữ một mục bình luận
rất sắc sảo trên tờ New York Times
đều đặn nhiều năm nay. Vậy nên khi đọc thấy tin ông nợ nần ngập đầu đến nỗi
phải tuyên bố phá sản trên tờ Boston.com, ai nấy đều bất ngờ.
Hóa ra đó là trò đùa của một
trang web chuyên sản xuất tin vịt “The Daily Currant”, đã cất công viết một tin
dài rất công phu, y như thật. Bài báo đưa ra những con số cụ thể như nợ lên đến
7.346.000 đô-la trong khi tài sản chỉ còn 33.000 đô-la do mua cái nhà giá lên
đến 8,7 triệu đô-la... Cái hay của bài này là viết theo kiểu mỉa mai Krugman
nhưng khó nhận ra. Nguyên do Krugman là người chủ xướng “kích cầu”, vay tiền để
chi tiêu cho mạnh vào để thoát khỏi khủng hoảng (mở rộng chính sách tài khóa) trái
ngược với đường lối thắt lưng buộc bụng (austerity) của nhiều nước. Lấy ý này
bài báo nói Krugman đã vung tay vay tiền mua xe hơi sang, nhà lớn để hy vọng tờ
New York Times sẽ tăng lương, thương
hiệu cá nhân có giá hơn và công chúng sẽ mua sách của ông nhiều hơn… Bài báo
còn trích lời người mua lại được ngôi nhà của Krugman với giá hời, rằng không
ngờ một nhà kinh tế được giải Nobel mà còn bị chóa mắt vì bong bóng bất động
sản. Kết của bài báo là phát biểu của Krugman cho biết dù thất bại ở góc độ cá
nhân, ông vẫn sẽ khuyên ở mức độ vĩ mô rằng khủng hoảng nợ công chỉ có thể được
giải quyết bằng tăng chi tiêu của chính phủ để nâng tổng cầu. Haha. Nghe như
thiệt vậy đó.
Vấn đề là rất nhiều báo bị dính
cú lừa này. Từ một tạp chí của Áo, đến Boston.com, Breitbart.com và vô số trang
web nhỏ khác. Sau này Paul Krugman nói trên blog ông biết ngay khi bài báo dỏm
xuất hiện nhưng không lên tiếng và y như ông tiên đoán các tờ báo cánh hữu sẵn
ghét Krugman đã mắc bẫy đăng lại mà không thèm kiểm chứng. Cái lạ là bây giờ
click vào đường dẫn, cũng xuất hiện thông báo lỗi (404) y như báo Việt Nam khi
lấy bài xuống chứ họ cũng không xin lỗi như thường lệ.
Cũng may không có báo Việt Nam
nào dính lỗi này, trừ một trang tên là Book Hunter Club, dịch nguyên văn, dịch
rất công phu, có chú thích, giải nghĩa rõ ràng toàn văn bài trên tờ the Daily
Currant nhưng không ghi nguồn chỉ ghi tên người tổng hợp. Nay vẫn còn. Và cỡ chục
trang sao chép lại bài này từ nguồn này. Nay vẫn còn.
Các bạn nào tò mò muốn biết họ
đăng như thế nào thì gõ cụm từ này vào ngoặc kép, tìm trong Google sẽ ra: “Paul
Krugman – Nhà kinh tế học được giải Nobel phá sản vì đuổi theo bong bóng”. Còn
bài gốc thì dùng cụm từ “Paul Krugman Declares Personal Bankruptcy”.
